Nominacja profesorska dr. hab. inż. Pawła Chmielarza
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda postanowieniem z dnia 16 lutego 2022 r. nadał tytuł profesora nauk inżynieryjno-technicznych dr. hab. inż. Pawłowi Chmielarzowi, kierownikowi Katedry Chemii Fizycznej na Wydziale Chemicznym Politechniki Rzeszowskiej. Profesor znalazł się w gronie najmłodszych profesorów tytularnych w Polsce – najmłodszego w naukach inżynieryjno-technicznych, a drugiego pod względem wieku ogółem.
Prof. dr hab. inż. Paweł Chmielarz ukończył w 2013 r. międzynarodowe studia doktoranckie w Instytucie Katalizy i Fizykochemii Powierzchni PAN w Krakowie i w tym samym roku uzyskał na Wydziale Chemicznym Politechniki Rzeszowskiej stopień naukowy doktora nauk chemicznych w dyscyplinie technologia chemiczna, specjalność technologia polimerów. Od 2014 r. jest zatrudniony w Katedrze Chemii Fizycznej na tym Wydziale. Stopień naukowy doktora habilitowanego nauk chemicznych, w dyscyplinie technologia chemiczna W 2017 r. prof. Chmielarz uzyskał na tym samym Wydziale. Od 2021 roku pełni funkcję Kierownika Katedry Chemii Fizycznej.
Prof. P. Chmielarz jest specjalistą w dziedzinie nauk chemicznych i inżynierii chemicznej, ze szczególnym uwzględnieniem charakterystyki i optymalizacji metod polimeryzacji rodnikowej z przeniesieniem atomu (ATRP) ukierunkowanych na otrzymywanie polimerów o zróżnicowanej strukturze i architekturze. Jego dorobek naukowy obejmuje 70 publikacji w czasopismach międzynarodowych z Listy Filadelfijskiej, dwa patenty w US Patent Office oraz dwa rozdziały w zagranicznych publikacjach monograficznych. Łączny 5-letni Impact Factor opublikowanych prac wynosi 291, liczba cytowań – ponad 1500, a indeks Hirscha – 21 (wg WoS).
Głównym osiągnięciem naukowym prof. P. Chmielarza są wyniki zaprezentowane w publikacjach, które są poświęcone charakterystyce i optymalizacji metod polimeryzacji rodnikowej z przeniesieniem atomu (ATRP) ukierunkowanych na otrzymywanie polimerów o zróżnicowanej strukturze i architekturze, przechodząc z organicznego na wodno-organiczne (miniemulsja) środowisko reakcyjne, co jest korzystne z przemysłowego punktu widzenia, w szczególności do zastosowań w biomedycynie. W tym aspekcie kluczowe było opracowanie nowych odmian ATRP, kontrolowanych za pomocą zewnętrznych czynników redukujących, w których działanie katalizatora można skutecznie zmniejszyć dzięki wykorzystaniu odpowiednich metod elektrochemicznych (eATRP i seATRP) lub przeprowadzić polimeryzację bez konieczności stosowania kompleksu katalitycznego (metal-free ATRP).
Badania prowadzone przez prof. P. Chmielarza podczas jego staży, m.in. w USA, w latach 2014, 2016 i 2019 (Carnegie Mellon University w Pittsburghu), w ośrodkach badawczych jak: University of Padova, University of Konstanz, University of Milan, Aarhus University, Technical University of Crete, University of Castilla-La Mancha i University of Trieste oraz na Politechnice Rzeszowskiej miały istotny wkład na poznanie zjawisk fizykochemicznych mających wpływ na poznanie czynników mających kluczowe znaczenie dla szybkości polimeryzacji w tych układach i udziału reakcji ubocznych, a także dla doboru i optymalizacji odpowiednich parametrów elektrochemicznych. Wspomniane prace zostały opublikowane w prestiżowych czasopismach i wzbudziły bardzo duże zainteresowanie w świecie chemii i technologii polimerów gdyż elektrochemiczna odmiana ATRP (eATRP lub seATRP), pozwala znacznie ograniczyć stężenie związków miedzi stosowanych, jako katalizatorów i wyeliminować kłopotliwe etapy usuwania ich z końcowego produktu.
Formą uznania pozycji prof. P. Chmielarza w świecie naukowym jest zaproszenie go do wygłoszenia cyklu wykładów naukowych, m.in. na Wydziale Chemicznym Caregie Mellon University, na Wydziale Nauk Chemicznych University of Padova, na Wydziale Chemicznym University of Konstanz, na Wydziale Chemicznym University of Milan, na Wydziale Inżynierii Aarhus University, na Wydziale Nauk Chemicznych i Farmaceutycznych University of Trieste, na Wydziale Chemii i Technologii Chemicznej University of Castilla-La Mancha oraz na Wydziale Inżynierii Środowiska Technical University of Crete.
Dorobek dydaktyczny prof. Chmielarza w zakresie działalności obejmuje opiekę promotora nad czterema doktorantami oraz licznymi pracami inżynierskimi i magisterskimi (81 prac dyplomowych). Profesor jest także inicjatorem i opiekunem naukowym utworzonego w 2019 r. na Wydziale Chemicznym Politechniki Rzeszowskiej Studenckiego i Doktoranckiego Koła Naukowego Inżynierii Chemicznej i Farmaceutycznej „IPSUM”. Od 2019 r. pełni funkcję Przewodniczącego Oddziału Rzeszowskiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego, którego celem jest popieranie rozwoju nauk chemicznych i inżynieryjno-technicznych.
Kierując się chęcią stworzenia od podstaw prężnie działającej grupy badawczej, w skład której wchodzić mieli studenci, absolwenci i młodzi naukowcy z Politechniki Rzeszowskiej prof. Chmielarz krok po kroku realizował swoje oryginalne pomysły. To wszystko sprawiło, że ich działalność naukowa przełożyła się m.in. na regularne publikowanie prac badawczych na łamach renomowanych czasopism naukowych, udział w stażach w zagranicznych jednostkach naukowych m.in. w USA, Włoszech, Danii czy Niemczech, uzyskiwaniem stypendiów (m. in. stypendium Ministra Edukacji i Nauki dla Wybitnych Młodych Naukowców) oraz pozyskiwaniem grantów na prowadzenie prac badawczych (m. in. ze środków NCN i MNiSW).
Na swoje prace badawcze Profesor pozyskał finansowanie m.in. ze środków Narodowego Centrum Nauki (PRELUDIUM i SONATA BIS), Podkarpackiego Centrum Innowacji (ramach programu grantowego PCI pt. „Podkarpackie Centrum Innowacji”), Ministerstwa Nauki i Edukacji (dwa lata z rzędu grant w ramach programu „Studenckie koła naukowe tworzą innowacje”) oraz ze środków europejskich (w ramach programu pn. „Inkubator Innowacyjności 4.0”). W 2016 r. otrzymał nagrodę Fundacji Kościuszkowskiej, w 2018 r. stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla wybitnych młodych naukowców, a w 2019 r. Brązowy Krzyż Zasługi za zasługi w działalności na rzecz rozwoju nauki, Medal Komisji Edukacji Narodowej, a w latach 2016-2018 nagrody rektora Politechniki Rzeszowskiej I stopnia.
Edytor w czasopismach z Listy Filadelfijskiej, m. in. Molecules, Frontiers in Chemistry, Open Chemistry, Chemical Papers i Materials. Recenzent wielu publikacji w czasopismach międzynarodowych z Listy Filadelfijskiej, rozdziałów w zagranicznych publikacjach monograficznych, grantów finansowanych ze środków Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej, Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, Fundacji Zaawansowanych Technologii oraz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Jest członkiem konsorcjum Centrum Kompetencji ,,Polygenius”, Polskiego Towarzystwa Chemicznego i American Chemical Society. Członek Zespołów Oceniających Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej, Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Od 2019 r. prof. P. Chmielarz znajduje się na prestiżowej liście 2% najczęściej cytowanych uczonych i wpływowych naukowców z całego świata. Tak wynika z opublikowanego na łamach „PLOS Biology” zestawienia opracowanego przez Stanford University we współpracy z wydawnictwem naukowym Elsevier i firmą SciTech Strategies.
